Terror Attack: જમ્મુ અને કાશ્મીર સિવાય, દેશનો બાકીનો ભાગ છેલ્લા દાયકાથી આતંકવાદી હુમલાઓથી લગભગ મુક્ત હતો. પરંતુ દિલ્હીમાં લાલ કિલ્લા પાસે થયેલા કાર બોમ્બ વિસ્ફોટથી ફરી એકવાર લોકોને જૂના દિવસોની યાદ અપાવી દીધી જ્યારે નિયમિત અંતરાલે એક કે શ્રેણીબદ્ધ વિસ્ફોટો દેશને હચમચાવી નાખતા હતા.
લાંબા સમયથી દેશના બાકીના ભાગમાં કોઈ મોટી આતંકવાદી ઘટના ન બની હોવાથી સામાન્ય લોકોને વિશ્વાસ હતો કે આતંકવાદીઓ હુમલા કરી શકશે નહીં. પરંતુ તાજેતરના ભૂતકાળમાં, કાશ્મીર ખીણથી ઉત્તર પ્રદેશના સહારનપુર, હરિયાણાના ફરીદાબાદ, ગુજરાત અને દિલ્હી સુધી વિનાશક સામગ્રીની રિકવરી અને શંકાસ્પદ આતંકવાદીઓની ધરપકડને કારણે તેમની ચિંતા વધી ગઈ છે.
એ વાતને અવગણી શકાય નહીં કે છેલ્લા કેટલાક સમયથી દેશના વિવિધ ભાગોમાંથી એક યા બીજા આતંકવાદી મોડ્યુલની ધરપકડના સમાચાર આવી રહ્યા છે. તાજેતરમાં, હૈદરાબાદના એક ડૉક્ટરને ગુજરાતમાં ઘાતક રસાયણો અને શસ્ત્રો બનાવવા માટેની સામગ્રી સાથે પકડવામાં આવ્યો હતો. તેના બે સાથીઓ, બંને ઉત્તર પ્રદેશના હતા, તેમની પણ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.
આ વર્ષના એપ્રિલમાં જ્યારે આતંકવાદીઓએ જમ્મુ અને કાશ્મીરના પહેલગામમાં તેમના ધર્મ પર સવાલ ઉઠાવીને 26 લોકોની હત્યા કરી, ત્યારે ભારતે ઓપરેશન સિંદૂર દ્વારા પ્રતિક્રિયા આપી, સરહદ પારના આતંકવાદને અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો ફટકો આપ્યો, જેમાં જૈશ-એ-મોહમ્મદ અને લશ્કર-એ-તૈયબા જેવા પાકિસ્તાન સ્થિત આતંકવાદી જૂથોના મુખ્ય ઠેકાણાઓનો નાશ કરવામાં આવ્યો. તેઓ ત્યારથી જ મોટો બદલો લેવાનું કાવતરું ઘડી રહ્યા હશે.
લાલ કિલ્લા પર થયેલા વિસ્ફોટની રીત અને અત્યાર સુધી બહાર આવેલા કાવતરાના સિદ્ધાંતો છ વર્ષ પહેલાં પુલવામામાં થયેલા જેહાદી આતંકવાદી હુમલાઓ સાથે જોડાણ સૂચવે છે. જોકે સંપૂર્ણ સત્ય તપાસ પછી જ બહાર આવશે, તેની પાછળની ઘટનાઓ એકબીજા સાથે જોડાયેલી હોય તેવું લાગે છે.
શ્રીનગરમાં જૈશ-એ-મોહમ્મદના સમર્થનમાં પોસ્ટરો લગાવ્યા બાદ, પોલીસે કેટલાક આતંકવાદી સહાનુભૂતિ ધરાવતા અને પથ્થરમારો કરનારાઓની ધરપકડ કરી. તેમણે શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિઓમાં સામેલ એક મૌલવીની ઓળખ કરી. તેની પૂછપરછ કર્યા પછી, અનંતનાગના રહેવાસી ડૉ. આદિલની ઉત્તર પ્રદેશના સહારનપુરથી ધરપકડ કરવામાં આવી. જ્યારે પોલીસે તેને શ્રીનગર લાવીને પૂછપરછ કરી, ત્યારે અનંતનાગની સરકારી હોસ્પિટલમાં તેના છુપાયેલા સ્થાન પરથી એક એસોલ્ટ રાઇફલ મળી આવી. વધુ તપાસમાં પુલવામા જિલ્લાના રહેવાસી ડૉ. મુઝમ્મિલની શોધ થઈ.
આ માહિતીના આધારે જ્યારે પોલીસે ફરીદાબાદના ધૌજમાં અલ ફલાહ મેડિકલ કોલેજ પર દરોડો પાડ્યો, ત્યારે તેમને 360 કિલોગ્રામ વિસ્ફોટકો, એક AK-47 રાઇફલ અને 84 કારતૂસ, ટાઈમર, જિલેટીન સ્ટિક્સ અને અન્ય સામગ્રી મળી આવી. ત્યારબાદ તપાસ પોલીસને ફરીદાબાદના ફતેહપુર ટાગા ગામમાં લઈ ગઈ, જ્યાં એક ઘરમાં વિસ્ફોટકોનો ઢગલો જોઈને તેઓ ચોંકી ગયા. ફતેહપુર ટાગા ગામ ધૌજથી ચાર કિલોમીટર દૂર છે. ડૉ. મુઝમ્મિલે આ ઘર મૌલાના ઇશ્તિયાક પાસેથી ભાડે લીધું હતું. આશરે 3,000 કિલોગ્રામ એમોનિયમ નાઈટ્રેટ વિસ્ફોટકોની રિકવરી એ સૌથી મોટી રિકવરી છે.
અત્યાર સુધી આ કેસમાં ધરપકડ કરાયેલા લોકો ઉચ્ચ શિક્ષિત અને સમૃદ્ધ પરિવારોમાંથી છે. ડૉ. મુઝમ્મિલ એક ચિકિત્સક છે અને ફરીદાબાદની અલ ફલાહ મેડિકલ કોલેજમાં ભણાવે છે, અને ધરપકડ કરાયેલા લોકોમાંથી કોઈ પણ - શોપિયાના મૌલવી ઇરફાન અહેમદ, મક્સૂદ અહેમદ ડાર, આરિફ નિસાર ડાર અને શ્રીનગરના યાસીર ઉલ અશરફ, અને ગંદરબલના ઝમીર અહેમદ અહંગર - ગરીબ, બેરોજગાર અથવા અભણ નથી.
લાલ કિલ્લા વિસ્ફોટમાં માર્યા ગયેલા ડૉ. ઉમર નબી ફરીદાબાદની અલ ફલાહ મેડિકલ કોલેજમાં મેડિસિનમાં એમડીની ડિગ્રી ધરાવતા ડૉક્ટર હતા. ડૉ. આદિલ તેમના સહયોગી છે. તેમના અન્ય એક સહયોગી ડૉ. શાહીન લખનૌના છે. તેમની કારમાંથી એક રાઇફલ મળી આવી છે. ફરીદાબાદ મોડ્યુલમાં વધારાના ડૉક્ટરો પણ સામેલ હોઈ શકે છે. તપાસ પછી જ ખબર પડશે કે તેમણે આ આતંકવાદી મોડ્યુલ કેમ બનાવ્યું. તેમણે આટલા બધા વિસ્ફોટકો અને શસ્ત્રો કેવી રીતે ભેગા કર્યા, તેની પાછળ કોણ હતું અને વિસ્ફોટોનું કાવતરું ક્યાં ઘડાયું?
છેલ્લા ત્રણ દાયકામાં જેહાદી ઘટનાઓના વિશ્લેષણના આધારે નિષ્કર્ષ એ નીકળે છે કે આતંકવાદીઓ લાલ કિલ્લા પર બોમ્બ વિસ્ફોટ કરવા માટે તેમની કટ્ટરપંથી ધાર્મિક માન્યતાઓથી પ્રેરિત થયા હતા. તેથી તેઓએ એ જાણીને કાર્ય કર્યું કે તેઓ પોતે વિસ્ફોટમાં માર્યા જશે અથવા પકડાઈ જશે તો મૃત્યુદંડનો સામનો કરશે. આપણે એ હકીકત સ્વીકારવી જોઈએ કે સુરક્ષા દળોની કાર્યવાહી તેમને અસ્થાયી રૂપે નબળી પાડી શકે છે, પરંતુ વિશ્વને ઇસ્લામાઇઝ કરવાની અને કાફિરોને પાઠ ભણાવવાની તેમની ઘાતક ધાર્મિક વિચારધારાને દૂર કરવી સરળ કાર્ય નથી.
ફરીદાબાદમાં એક વ્યક્તિએ એક ઘર ભાડે રાખ્યું હતું અને મોટા પ્રમાણમાં વિસ્ફોટકો લાવતો રહ્યો પરંતુ મકાનમાલિક કે અન્ય કોઈએ તેને રોકવાનો કે પોલીસને જાણ કરવાનો કોઈ પ્રયાસ કર્યો નહીં. શક્ય છે કે આ આતંકવાદીઓને સ્થાનિક રહેવાસીઓનો ટેકો મળ્યો હોય. એ વાતને અવગણી શકાય નહીં કે સ્થાનિક રહેવાસીઓ ભારત અને દુનિયામાં મોટાભાગની આતંકવાદી ઘટનાઓમાં સામેલ રહ્યા છે. જ્યારે પાકિસ્તાનના જેહાદી જનરલ અસીમ મુનીર કહે છે કે મુસ્લિમો હિન્દુઓ સાથે રહી શકતા નથી, મદીના પછી કલમાના આધારે બનાવવામાં આવેલું પાકિસ્તાન બીજું રાજ્ય છે અને કાશ્મીર આપણી નસ છે ત્યારે એ સમજવું જોઈએ કે આતંકવાદ સામેની લડાઈ કેટલી મુશ્કેલ છે.
પાકિસ્તાનને અમેરિકા અને તુર્કી જેવા દેશો તરફથી મળતો ટેકો આતંકવાદીઓને પ્રોત્સાહન અને ટેકો સાબિત થયો છે. સુરક્ષા વ્યવસ્થામાં સામેલ દરેક વ્યક્તિ, ભારતના તમામ નાગરિકો સાથે, હંમેશા સતર્ક અને સક્રિય રહેવાની જરૂર છે. આપણે ક્યારેય જાણી શકતા નથી કે આપણી આસપાસ કોણ, જેહાદી માનસિકતાથી સજ્જ, ભયાનક હિંસાનું કાવતરું ઘડી રહ્યું છે. એક રાષ્ટ્ર તરીકે ભારતનો સંકલ્પ આતંકવાદને સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવાનો છે. આ સંકલ્પ ત્યારે મજબૂત બનશે જ્યારે દરેક નાગરિક આતંકવાદ સામેની લડાઈમાં સતર્કતા દાખવશે.
(લેખક વરિષ્ઠ પત્રકાર અને રાજકીય વિશ્લેષક છે)